Áo sơ mi – món đồ thời trang quen thuộc mà hầu hết ai cũng sở hữu ít nhất một chiếc. Dù là chàng trai công sở lịch lãm hay cô nàng cá tính, áo sơ mi luôn biết cách biến hóa với mọi phong cách. Nhưng bạn có bao giờ tò mò về hành trình lịch sử áo sơ mi thú vị như thế nào? Cùng Coolmate khám phá lịch sử ra đời của áo sơ mi, từ hình dáng sơ khai đến biểu tượng thời trang ngày nay nhé!
Nguồn Gốc Lịch Sử Áo Sơ Mi: Những Hình Thái Đầu Tiên
Thời cổ đại: Hình dáng sơ khai và chức năng ban đầu
Thật bất ngờ khi biết rằng, nguồn gốc áo sơ mi lại bắt nguồn từ những trang phục rất xa xưa. Các nhà nghiên cứu tin rằng, "tổ tiên" của chiếc áo sơ mi hiện đại chính là những loại áo như tunic của người La Mã hay kalasiris của người Ai Cập cổ đại. Đây thực chất là những mảnh vải lớn, thường làm từ vải lanh, được quấn quanh hoặc may đơn giản để che thân.
Tunic La Mã và Kalasiris Ai Cập cổ đại – Nguồn gốc sơ khai của áo sơ mi
Lúc bấy giờ, chúng chưa được gọi là áo sơ mi, mà chỉ có vai trò cơ bản là bảo vệ làn da khỏi sự cọ xát của các lớp áo khoác dày bên ngoài và thấm hút mồ hôi. Kiểu dáng rộng rãi, không có cổ áo hay khuy, và chưa có sự chú trọng đến yếu tố thẩm mỹ hay địa vị.
Thời trung cổ: Sự phân hóa và vai trò trong xã hội
Bước sang thời Trung Cổ (khoảng thế kỷ 5 - 15), lịch sử áo sơ mi vẫn gắn liền với vai trò là đồ lót. Tuy nhiên, một sự phân hóa tinh tế bắt đầu xuất hiện. Mặc dù vẫn là trang phục mặc bên trong, nhưng chất liệu vải lanh hoặc cotton của giới quý tộc, người giàu có thường mịn và tốt hơn so với tầng lớp lao động.
Tranh vẽ thời Trung Cổ, thể hiện sự khác biệt trong áo sơ mi của các tầng lớp xã hội
Một điều thú vị là trong các tác phẩm nghệ thuật thời kỳ này, áo sơ mi thường chỉ xuất hiện trên người nông dân, chăn cừu hay tầng lớp thấp, vì họ không có nhiều lớp áo khoác cầu kỳ như giới thượng lưu.
Việc giữ áo sơ mi trắng sạch trở thành dấu hiệu về sự khá giả và địa vị xã hội, bởi chỉ những người có điều kiện mới có khả năng giặt giũ thường xuyên và sở hữu nhiều áo lót. Văn hóa mặc áo sơ mi sạch dần hình thành từ đây.
Bước Ngoặt Trong Lịch Sử Áo Sơ Mi: Thời Kỳ Cận Đại
Áo sơ mi thời Phục Hưng: Dấu ấn nghệ thuật trong lịch sử thiết kế
Thời kỳ Phục Hưng (khoảng thế kỷ 14 - 16) là một giai đoạn bùng nổ về nghệ thuật và văn hóa, kéo theo những thay đổi lớn trong xu hướng thời trang. Đây chính là lúc chiếc áo sơ mi bắt đầu có bước phát triển quan trọng, không còn chỉ ẩn mình bên trong nữa.
Quý tộc thời Phục Hưng với áo sơ mi trang trí diềm xếp nếp và đăng ten cầu kỳ
Người ta bắt đầu để lộ phần cổ và cổ tay áo sơ mi như một phần của trang phục thời thượng. Các chi tiết trang trí cầu kỳ như diềm xếp nếp, đăng ten, và họa tiết thêu tinh xảo xuất hiện trên cổ áo và tay áo.
Những chiếc áo sơ mi làm từ vải lanh hoặc lụa cao cấp với các chi tiết tỉ mỉ này không chỉ thể hiện gu thẩm mỹ mà còn là cách để giới quý tộc phô diễn sự giàu có và địa vị xã hội. Áo sơ mi bắt đầu hành trình trở thành món đồ thời trang thực thụ.
Thế kỷ 17-18: Bước chuyển mình trong lịch sử áo sơ mi
Bước sang thế kỷ 17 và 18, lịch sử phát triển áo sơ mi nam chứng kiến một bước chuyển mình rõ rệt hơn. Áo sơ mi không còn là "đồ lót" mà trở thành một phần quan trọng trong trang phục chính thức, đặc biệt với nam giới.
Mặc áo sơ mi trắng tinh trở thành biểu tượng của sự thanh lịch và địa vị, là chuẩn mực của một "gentleman" có học thức. Văn hóa này phổ biến đến mức áo sơ mi bẩn trở thành điều không thể chấp nhận.
Nam giới thế kỷ 17-18 trong áo sơ mi trắng, cổ áo và cravat, biểu tượng thanh lịch
Cổ áo cũng trở nên quan trọng hơn, dẫn đến sự ra đời của cravat, tiền thân của cà vạt ngày nay. Đuôi áo sơ mi dài được nhét vào trong quần, thậm chí có chức năng như quần lót.
Vải cotton bắt đầu được sử dụng song song với vải lanh, nhưng sơ mi trắng vẫn giữ vị trí thống trị.
Cuộc cách mạng công nghiệp: Sự ra đời của áo sơ mi hiện đại
Cuộc Cách mạng Công nghiệp vào cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19 đã tạo ra một cuộc cách mạng thực sự cho lịch sử áo sơ mi. Sự phát triển của máy móc dệt may và kỹ thuật sản xuất hàng loạt đã làm thay đổi mọi thứ:
Quảng cáo áo sơ mi đầu thế kỷ 19 và hình ảnh cổ áo, cổ tay áo có thể tháo rời
-
Sản xuất hàng loạt: Áo sơ mi có thể được sản xuất nhanh hơn, nhiều hơn và với giá thành rẻ hơn đáng kể.
-
Vải cotton phổ biến: Vải cotton trở thành chất liệu chủ đạo thay thế phần lớn cho vải lanh đắt đỏ, giúp áo sơ mi tiếp cận được với đông đảo người dân hơn.
-
Kiểu dáng hiện đại ra đời: Đây là giai đoạn quyết định hình thành nên chiếc áo sơ mi mà chúng ta biết ngày nay. Thay đổi lớn nhất là sự xuất hiện của hàng nút áo cài dọc phía trước, thay thế hoàn toàn cho kiểu áo chui đầu bất tiện trước kia.
-
Áo sơ mi màu xuất hiện: Ban đầu, áo sơ mi màu hoặc có họa tiết thường gắn liền với tầng lớp lao động vì chúng giúp che giấu vết bẩn tốt hơn. Tuy nhiên, sự tiện lợi này dần khiến chúng trở nên phổ biến hơn.
-
Cổ áo và cổ tay áo rời: Để tiện cho việc giặt giũ (vì phần cổ và cổ tay là nơi dễ bẩn nhất), người ta đã phát minh ra kiểu cổ áo và cổ tay áo có thể tháo rời để giặt riêng.
Tất cả những thay đổi này đã định hình nên kiểu dáng cơ bản của chiếc áo sơ mi hiện đại, biến nó thành một món quần áo tiện dụng và phổ biến hơn bao giờ hết.
Lịch Sử Áo Sơ Mi Hiện Đại: Bùng Nổ Phong Cách và Đa Dạng Hóa
Thế kỷ 20: Thời kỳ bùng nổ của thời trang áo sơ mi
Thế kỷ 20 thực sự là thời kỳ hoàng kim, chứng kiến sự bùng nổ và đa dạng hóa ngoạn mục trong lịch sử ra đời của áo sơ mi. Nó không còn chỉ là trang phục công sở cứng nhắc mà trở thành một phần không thể thiếu của thời trang đại chúng, phản ánh rõ nét văn hóa và xu hướng thời trang từng giai đoạn:
Các kiểu áo sơ mi đặc trưng qua các thập kỷ thế kỷ 20
-
Đầu thế kỷ: Áo sơ mi trắng công sở vẫn giữ vị thế quan trọng, nhưng áo sơ mi nữ bắt đầu xuất hiện nhiều hơn với các kiểu dáng mềm mại, nữ tính.
-
Những năm 50: Sự lên ngôi của Rock 'n' Roll và các biểu tượng thời trang như James Dean, Elvis Presley đưa áo sơ mi (đặc biệt là áo sơ mi trắng và áo sơ mi cổ Cuba) trở thành item cực "cool".
-
Những năm 60-70: Phong trào Hippie và văn hóa Pop Art mang đến những chiếc áo sơ mi sặc sỡ, họa tiết hoa lá, paisley, thể hiện tinh thần tự do, phóng khoáng. Áo sơ mi Hawaii cũng trở nên cực kỳ phổ biến.
-
Những năm 80: Xu hướng power dressing (phong cách ăn mặc quyền lực) với áo sơ mi độn vai cho nữ giới. Áo sơ mi nam thường có màu sắc và họa tiết táo bạo hơn.
-
Những năm 90: Sự lên ngôi của phong cách Grunge đưa áo sơ mi flannel (áo sơ mi dạ kẻ caro) trở thành biểu tượng. Phong cách tối giản (minimalism) cũng ưa chuộng những chiếc áo sơ mi trắng, phom dáng cơ bản.
Qua thế kỷ 20, áo sơ mi đã phát triển vượt bậc, trở thành trang phục dành cho mọi giới tính, mọi tầng lớp và mọi phong cách, khẳng định vị thế không thể thay thế trong làng thời trang.
Thế kỷ 21: Sự đa dạng, cá nhân hóa và xu hướng bền vững
Bước sang thế kỷ 21, lịch sử phát triển của áo sơ mi nam và nữ tiếp tục được viết tiếp với sự đa dạng và cá nhân hóa lên ngôi. Không còn bị bó buộc bởi quy tắc cứng nhắc, chiếc áo sơ mi ngày nay trở thành "sân chơi" để mọi người tự do thể hiện phong cách riêng.
Áo sơ mi hiện đại trong nhiều phong cách khác nhau
-
Đa dạng kiểu dáng: Từ slim fit (ôm vừa), regular fit (thông thường) đến oversized (phom rộng), áo sơ mi có vô vàn phom dáng để bạn lựa chọn. Các chi tiết cổ áo, tay áo, túi áo cũng được biến tấu không ngừng.
-
Chất liệu cải tiến: Bên cạnh cotton, linen truyền thống, các loại vải công nghệ mới, thân thiện môi trường như Bamboo (vải sợi tre, thoáng mát, khử mùi), Tencel (mềm mại, thấm hút tốt), Modal (mịn, bền màu) ngày càng được ưa chuộng nhờ sự thoải mái và tính năng vượt trội.
-
Màu sắc và họa tiết phong phú: Không còn giới hạn ở trắng hay xanh, bảng màu áo sơ mi giờ đây vô cùng đa dạng, từ các gam trung tính thanh lịch, pastel nhẹ nhàng đến những màu sắc nổi bật, cùng vô vàn họa tiết độc đáo.
-
Linh hoạt phối đồ: Áo sơ mi trở thành item phù hợp nhiều hoàn cảnh, dễ dàng kết hợp với quần tây, jeans, shorts, chân váy; mặc riêng, khoác ngoài hay layer nhiều lớp.
.jpg)
.jpg)
Các Kiểu Dáng Áo Sơ Mi Phổ Biến Ngày Nay
Thế giới áo sơ mi vô cùng phong phú, nhưng đây là một vài kiểu dáng phổ biến mà bạn nên biết:
Các kiểu áo sơ mi phổ biến hiện nay
Áo sơ mi Oxford
Đặc trưng bởi chất vải Oxford (kiểu dệt rổ tạo bề mặt hơi nhám, bền), thường có cổ áo button-down (có khuy cài ở hai đầu lá cổ). Đây là kiểu áo linh hoạt, vừa đủ lịch sự để đi làm, vừa thoải mái để đi chơi.
Áo sơ mi dài tay Oxford Premium
599.000đ
479.000đ
Áo sơ mi Flannel
Thường làm từ vải nỉ mỏng, mềm mại, đặc trưng với họa tiết kẻ caro. Áo flannel mang đến cảm giác ấm áp, phóng khoáng, rất hợp cho những ngày se lạnh hoặc đi dã ngoại.
399.000đ
319.000đ
Áo sơ mi Linen
"Vua" của mùa hè! Làm từ vải lanh tự nhiên, cực kỳ thoáng mát, nhẹ và thấm hút mồ hôi tốt. Áo sơ mi linen thường có phom dáng hơi rộng, mang đến vẻ ngoài thư thái, phóng khoáng.
Áo sơ mi Dress shirt
Kiểu áo trang trọng nhất, thường dùng trong môi trường công sở chuyên nghiệp hoặc các sự kiện đặc biệt. Dress shirt thường làm từ vải cotton mịn, cao cấp, cổ áo cứng cáp để dễ dàng kết hợp với cà vạt và suit/vest.
Áo sơ mi Denim
Làm từ vải denim (vải jean), mang phong cách khỏe khoắn, bụi bặm và cá tính. Áo sơ mi denim rất dễ phối đồ, có thể mặc như áo khoác nhẹ bên ngoài áo thun.
Các Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)
1. Áo sơ mi có từ bao giờ?
Nguồn gốc sơ khai của áo sơ mi có thể truy ngược về thời cổ đại (như áo tunic của La Mã), ban đầu chủ yếu là áo lót. Chiếc áo sơ mi với kiểu dáng gần giống hiện đại (có cổ, tay áo, hàng nút) bắt đầu hình thành rõ rệt từ sau Cách mạng Công nghiệp (thế kỷ 19).
2. Áo sơ mi thường được làm từ chất liệu gì?
Vải cotton và vải lanh là hai chất liệu truyền thống và phổ biến nhất. Ngày nay, có thêm nhiều lựa chọn hiện đại như lụa, Tencel, Modal, Bamboo, Polyester, hoặc vải pha (poly-cotton) để tăng thêm các tính năng như thoáng mát, ít nhăn, co giãn tốt.
3. Cách bảo quản áo sơ mi đúng cách?
-
Đọc kỹ hướng dẫn giặt trên mác áo.
-
Nên giặt tay hoặc giặt máy ở chế độ nhẹ nhàng, sử dụng túi giặt cho áo sơ mi trắng hoặc mỏng.
-
Tránh dùng chất tẩy rửa mạnh.
-
Phơi áo ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp (đặc biệt với áo màu).
-
Là/ủi ở nhiệt độ phù hợp với từng chất liệu vải.
4. Xu hướng áo sơ mi nào đang "hot" hiện nay?
Các xu hướng thời trang áo sơ mi hiện nay khá đa dạng:
-
Phom dáng oversized, thoải mái.
-
Chất liệu bền vững, thân thiện môi trường (linen, organic cotton, Tencel, Bamboo).
-
Màu sắc trung tính (be, trắng, đen, xám), màu pastel nhẹ nhàng.
-
Áo sơ mi cổ tàu, cổ Cuba (cổ mở, phóng khoáng).
-
Áo sơ mi họa tiết tối giản hoặc họa tiết thiên nhiên.
5. Nên mua áo sơ mi nam/nữ chất lượng, giá tốt ở đâu?
Để tìm mua áo sơ mi nam và áo sơ mi nữ vừa đảm bảo chất lượng, mẫu mã đa dạng, bắt kịp xu hướng lại có mức giá hợp lý, bạn có thể tham khảo Coolmate. Coolmate cung cấp nhiều lựa chọn áo sơ mi với chất liệu tốt (cotton, bamboo, linen...), kiểu dáng hiện đại và dịch vụ khách hàng chu đáo.
Kết Luận
Vậy là chúng ta đã cùng nhau ngược dòng lịch sử, khám phá hành trình đầy thú vị của chiếc áo sơ mi - từ một món đồ lót đơn sơ đến biểu tượng không thể thiếu của thời trang hiện đại. Trải qua bao thăng trầm, chiếc áo sơ mi vẫn luôn giữ vững vị thế nhờ sự linh hoạt, khả năng biến hóa đa dạng và vẻ đẹp thanh lịch vượt thời gian.
Dù bạn theo đuổi phong cách nào, chắc chắn sẽ có một chiếc áo sơ mi dành cho bạn. Đừng quên theo dõi ngay CoolBlog để không bỏ lỡ bất kì thông tin hữu ích và những xu hướng giới trẻ được cập nhật mỗi ngày bạn nhé.
Coolmate - Nơi mua sắm đáng tin cậy cho nam giới
